Blog
Maak van het verplichte “duurzaam ondernemen” een cash machine
(a.k.a. verdien de kosten meteen terug)
Duurzaam ondernemen is niet langer een keuze, maar een verplichting. Regelgeving zoals de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) maakt dat steeds meer bedrijven verantwoording moeten afleggen over hun impact op mens, milieu en maatschappij. Vanaf 1 januari vallen daar ook beursgenoteerde MKB-bedrijven onder.
Voor veel organisaties is dit een uitdaging, maar er ligt ook een kans. Want er is een onderdeel dat én vaak vergeten wordt én je veel kan opleveren. En juist díe kans kan je sustainability report groener maken, je imago versterken én je kosten direct verlagen. De hint: het staat in elk bedrijf al aan.
De stille vervuiler in je sustainability report
Ik ga er niet verder omheendraaien: IT is een enorme energieslurper. Denk aan de koppen over AI-datacentra die het verbruik van een middelgroot land evenaren. Dat zijn de extreme voorbeelden. Maar dichter bij huis is het net zo schrijnend: vrijwel iedere IT-omgeving draait met een overvloed aan verspilling.
- Servers die maar voor 6% benut worden.
- Applicaties die 10 tot 100 keer meer rekenkracht gebruiken dan nodig.
- Netwerken die data eindeloos heen en weer pompen zonder dat iemand zich afvraagt of het slimmer kan.
En toch komt dit nauwelijks terug in sustainability reports. Terwijl juist hier grote winst te pakken valt.
Hoe groot is die winst?
Dit is serieus goed nieuws. Optimalisatie kan het energieverbruik drastisch terugbrengen. En niet zo’n beetje ook. Vaak gaat het om besparingen van 50% of meer. In sommige gevallen zelfs een factor 100 tot 1.000. Dat betekent: dezelfde applicaties, dezelfde gebruikers, dezelfde bedrijfsprocessen, maar dan met een fractie van de energie.
Stel je voor wat dat betekent voor je CO₂-voetafdruk. Hoe zou jouw sustainability report eruitzien als je de impact van je IT met een factor 10 of meer terugbrengt? Het is niet alleen een mooie paragraaf voor compliance – het versterkt ook je imago, verlaagt kosten en maakt je organisatie wendbaarder.
Optimalisatie is bovendien geen rocket science. Sinds de jaren ’90 is softwareontwikkeling steeds minder efficiënt geworden, waardoor er een schat aan verbeterpotentieel ligt te wachten. Als je weet waar je moet kijken, is het kinderspel om grote stappen te zetten. In dit blog laat ik zien waar de grootste verspilling zit en hoe je die eenvoudig elimineert.
De vergeten erfenis van trage software: waarom IT zoveel energie verspilt
Tot in de jaren tachtig was efficiëntie in IT vanzelfsprekend. Mainframes kostten miljoenen, en zelfs een minicomputer tikte al snel de paar ton aan. Elke instructie die een computer uitvoerde, moest dus maximaal rendement opleveren.
In de jaren negentig veranderde dat beeld drastisch. Voor een paar duizend gulden (of omgerekend duizend euro) stond er een pc op je bureau met meer rekenkracht dan waar een heel bedrijf een decennium eerder nog afhankelijk van was. De hardware groeide volgens de wet van Moore om de twee jaar in snelheid en capaciteit. Daarmee leek efficient programmeren steeds minder urgent. En verschoof de aandacht van efficiënte software naar ontwikkelkosten en time-to-market. Een applicatie die bij lancering nog traag liep, draaide een jaar later prima op de volgende generatie chips.
Die houding sloeg door. Vanaf de jaren nul ging het mis. Software vrat de hardwarewinst op. De voordelen in hardwareprestaties werden sneller opgeslokt door inefficiënte software dan de chips het er daadwerkelijk bij leverden. Het gevolg: programma’s die steeds logger en trager aanvoelen, ondanks servers en laptops die in theorie vele malen krachtiger zijn.
Een sprekend voorbeeld is de programmeertaal Python. Ontwikkelaars zijn er dol op omdat ze er razendsnel applicaties mee kunnen bouwen. Maar onder de motorkap is het inefficiënt: hetzelfde algoritme in C kan tot 75 keer sneller draaien. Zelfs moderne talen als Java of C# leveren vaak nog een factor 30 winst ten opzichte van Python. Voeg daarbij het gemak waarmee inefficiënte algoritmes worden gekozen, en je begrijpt waarom de verspilling oploopt.
En dan is er nog een harde realiteit: de wet van Moore is uitgewerkt. De natuurkundige grenzen van chipontwerp komen nu echt in zicht. Net zoals iets niet sneller kan dan het licht, is er ook een maximum aan hardwareprestaties. We zitten er angstig dichtbij. Daarmee wordt software-efficiëntie opnieuw cruciaal – niet alleen voor performance, maar ook voor duurzaamheid.
De schokkende CO₂-prijs van je werkplek-IT
Hoe groot is de CO₂-voetafdruk van IT per medewerker eigenlijk? Onderzoekers van de Loughborough University hebben dit onderzocht en kwamen tot een opvallende conclusie.
In hun studie berekenden ze dat een data-intensief bedrijf met ongeveer 100 medewerkers jaarlijks zo’n 2.203 ton CO₂ uitstoot, puur door de verwerking en opslag van digitale data. Dat is omgerekend ruim 22 ton CO₂ per medewerker per jaar – alleen al door het dagelijks werken met IT.
Belangrijk om te benadrukken: dit cijfer is een ondergrens, het gaat hier uitsluitend over de datastromen. Andere factoren, zoals de productie en afschrijving van hardware, de energie voor netwerken en datacentra en het indirecte gebruik van clouddiensten en AI zijn hierin nog niet meegenomen. De totale IT-voetafdruk per medewerker ligt daarom aanzienlijk hoger.
Wat deze cijfers laten zien: de CO₂-voetafdruk van IT per medewerker is niet marginaal, maar substantieel. Voor bedrijven die hun duurzaamheid serieus nemen – al dan niet verplicht door de CSRD – is optimalisatie van IT dus niet langer een bijzaak, maar een directe hefboom voor hun duurzaamheidsdoelen. En voor winstgevendheid.
IT-optimalisatie: duurzaam, sneller én goedkoper
Hoe maak je je IT écht duurzaam?
Het begint idealiter bij de bron: bij de keuze en het ontwerp van software. Als je vanaf dag één efficiënt programmeert en implementeert, voorkom je onnodig energieverbruik. Maar de realiteit is dat de meeste bedrijven hun digitale landschap al grotendeels hebben ingericht. Dat betekent niet dat je met lege handen staat. Integendeel: er valt juist nog enorm veel te winnen.
De sleutel ligt in inzicht. “Meten is weten” klinkt als een cliché, maar in IT wordt dit nog te weinig toegepast. Door exact te meten wat een applicatie of werkplek verbruikt – per gebruiker, per transactie, per proces – wordt duidelijk waar de energie weglekt. En belangrijker nog: waar je kunt ingrijpen om dit te verbeteren. Vaak gaat het om inefficiënties die eenvoudig zijn te verhelpen, met direct effect op zowel performance als duurzaamheid.
Bij Sciante doen we dit al meer dan 15 jaar. We helpen organisaties hun IT-omgevingen te optimaliseren, waardoor ze sneller draaien, minder kosten en een veel kleinere CO₂-voetafdruk achterlaten. Een aanpak die duurzaam ondernemen concreet maakt: zichtbaar in je rapportage, voelbaar in je energierekening en merkbaar voor je medewerkers.
👉 Wil je zelf ontdekken hoeveel jij kunt besparen – in energie, kosten en uitstoot? Maak dan een vrijblijvende afspraak. In één gesprek krijg je helder waar je grootste kansen liggen en hoe je die snel benut.
PS. Iedere afspraak levert geld op. De besparingen zijn altijd groter dan de kosten – dat zie je direct al in de eerste gratis afspraak. Geen risico dus, behalve doorgaan met verspillen.